10 maddede enflasyon muhasebesi ve detayları!

Vergi Usul Kanunu’nda enflasyon düzeltmesi olarak tanımlanan 'Enflasyon Muhasebesi', 20 yıl sonra yeniden uygulanacak. Bu uygulama, borsada işlem gören şirketlerin mali tablolarını da doğrudan etkileyecek. Öte yandan enflasyon muhasebesi konusunda kafalar karışık. İş Yatırım, enflasyon muhasebesinin şirket mali tablolarına etkilerini açıklayan “10 Soruda Enflasyon Muhasebesi" başlıklı bir rapor yayımladı. İşte 10 soru ve cevaplarıyla enflasyon muhasebesine ilişkin bilinmesi gerekenler 1. Enflasyon Düzeltmesinden Hangi Bilanço ve Gelir Tablosu Kalemleri Etkilenir? 2. Parasal Kazanç Kayıp Nedir Nasıl Hesaplanır? 3. Hangi Şirketler Parasal Kazanç hangileri Parasal Kayıp Kaydeder? 4. Parasal Kazanç ve Kaybı basit bir örnekler üzerinden hesaplayalım: Örnek 1 5. Parasal Kazanç ve Kaybı basit bir örnek üzerinden hesaplayalım : Örnek 2 6. Gelir Tablosunda Parasal Kazanç Kayıp Dışında Hangi Kalemler Etkileniyor? Gelir tablosu kalemleri işlemin gerçekleştiği günden yıl sonuna kadar iki tarih arasındaki enflasyon endeksindeki değişim oranı ile taşınır. (Örneğin : Satışlar, Maliyet kalemleri, Genel Giderler ve Finansman Giderleri) Amortisman giderleri enflasyona göre değerlenmiş Maddi ve Maddi Duran Varlık kalemlerine göre yeniden hesaplanıp gelir tablosunda ilgili kalemlere eklenir. Satılan Malın Maliyeti hesabında, amortisman giderleri yukarıdaki hesaplamanın sonucuna göre değiştirilir. Ayrıca dönem içi satın almalar işlemin gerçekleştiği günden yıl sonuna taşınırken, dönem başı ve dönem sonu stokları enflasyon ile yıl sonu değerlerine taşınır. (Satılan malın maliyeti = Dönem içi Alımlar + Dönem Başı Stoklar –Dönem Sonu Stoklar) Bilançoda yapılan parasal olmayan kalemlere ait düzeltmeler ve gelir tablosunda yapılan tüm düzeltmelerin toplamı o dönem için hesaplanan parasal kazanç / kayıp kalemini oluşturacaktır. Stok değerlemesi yüzünden özellikle stok devir hızları yavaş olan şirketlerin FAVÖK marjları düzeltme sonrası düşecektir. Amortisman giderlerinin artması maddi duran varlıkları yoğun şirketlerde net karı azaltıcı etki yapacaktır. Maddi Duran varlıklardaki düzeltmelerin etkisi ertelenmiş vergi / gelir gider hesaplamalarını da etkileyebilir. 7. Enflasyon muhasebesi şirket değerlemelerini etkiler mi?Mevcut İNA değerleme modellerimizde nominal nakit akımları tahminleri kullanılmaktadır. Nakit akımları nominal iskonto oranları kullanılarak indirgendiğinden kendi içinde tutarlıdır. Yüksek enflasyon özellikle stok süresi uzun şirketlerin faaliyet marjlarını yükseltici etki yapmaktadır. Enflasyon muhasebesi bu etkiyi arındırdığından modellerdeki FAVÖK marj varsayımları gözden geçirilebilir. 20024 yılından itibaren şirketler enflasyona göre düzeltilmiş rakamlar üzerinden vergi ödeyeceğinden özellikle net parsal varlıkları olan şirketlerin (örneğin finansal kuruluşlar) vergi yükünü azaltacaktır. Diğer taraftan net parasal yükümlülükleri olan şirketlerde ters etki yapacaktır. Ayrıca varlıkların yeniden değerlenmesi amortisman giderlerinden doğan vergi avantajını arttıracaktır. Dolayısıla, INA analizlerindeki vergi oranı varsayımları değişebilecektir. Dönem sonu satın alma gücü ile ifade edilen nakit akımları yine dönem sonu döviz kurundan dolara çevrilip dolar bazında bir özsermayemaliyeti ile bugüne indirgenebilir (10 yıllık Eurobondfaizleri risksiz getiri olarak kullanılabilir).Diğer bir yöntem nakit akımlarının reel olarak tahmin edilip yine reel bir özsermayemaliyeti ile indirgenmesidir. Reel özsermayemaliyeti tahmin edilirken tahmini uzun vadeli TL bono faizleri ve projeksiyon dönemindeki enflasyon tahminleri kullanılabilir. Çarpan değerlemesi yapılırken kullanılan benzer şirketlerin de enflasyona göre düzeltilmiş sonuçları alındığında tutarlılık açısından sorun yaratmamaktadır. 8. Çarpan değerleri enflasyon düzeltmesinden nasıl etkileniyor?Stokların dönem sonuna taşınması stok taşıyan şirketlerde enflasyon düzeltmesi sonrası FAVÖK marjlarının daralmasına sebep olmakta, dolayısıyla FD/FAVÖK rakamları özellikle sanayi şirketlerinde yükselmekte. Gerek parasal kazanç / kayıp, gerekse amortisman giderlerindeki artış nedeniyle net kar marjları dolayısıyla F/K oranları da enflasyon düzeltmesi sonrası değişmektedir. Birikmiş karların ve sermaye kalemlerinin enflasyon ile bugüne taşınması maddi duran varlıkları olan şirktetlerindefter değerlerini arttırmaktadır. Dolayısıyla bu şirketlerin F/DD ‘rasyolarıdüzeltme sonrası aşağı gelmektedir. 9. Enflasyona göre düzeltilmiş çarpanlar yurtdışı benzerleri ile nasıl kıyaslanacak?Enflasyona göre düzeltilmiş finansallar (geriye dönük olanlar dahil) en son açıklanan dönem sonunun satın alma gücüne göre endekslenmektedir. Dolayısıyla, açıklanan tüm dönem gelir tablosu ve bilançoları dönem sonu kuruna bölerek döviz cinsinden hesaplamak mümkün olmaktadır. Döviz cinsinden hesaplanan çarpanlar yurtdışı benzerleri ile kıyaslanabilmektedir. Tabi burada düzeltme öncesi çarpanlar ile yapılan analize benzer bir şekilde kıyaslanan şirketlerin öz sermaye maliyeti ve büyüme beklentileri arasındaki farklar dikkate alınmalıdır. 10. Örnek : TOFAŞ FABRIKA UMS 29 Sonuçları