Bedelli sermaye artırımı nedir hisseyi nasıl etkiler?

Bedelsiz ve bedelli sermaye artırımı kavramları son yıllarda çok daha fazla duyulmaya başlandı. Özellikle Borsa İstanbul'daki şirketlerin almış olduğu sermaye artırım kararları yatırımcı nezdinde de sıklıkla takip ediliyor.

Peki yatırımcıların merakla araştırdığı bedelli sermaye artırımı nedir, bedelli nasıl yapılır, hisseyi nasıl etkiler gibi sorulara bu yazımızda cevap arayalım;

Bedelli Sermaye Artırımı Nedir?

Bedelli sermaye artırımı, bir şirketin mevcut hissedarlarına yeni hisse senetleri satışı yaparak sermayesini artırması işlemidir. Bu tür bir artırım, mevcut hissedarların daha fazla sermaye yatırımı yapma hakkını kullanmalarına veya belirli bir fiyat karşılığında yeni hisse senetlerini satın almalarına olanak tanır.

Bedelli Sermaye Artırımı Nasıl Yapılır?

Sermaye artırımı yapmadan önce, şirketin genel kurulunda hissedarların onayını almanız gerekecektir. Sermaye artırımı ile ilgili detayları içeren bir genel kurul kararı alın. Bu kararda artırılacak sermaye miktarı, yeni hisse senetlerinin ihracat fiyatı, hisse senedi sahiplerinin rüçhan hakları gibi detaylar yer almalıdır.

Daha sonra alınan kararla birlikte SPK'ya başvurulur. SPK onayından sonra bedelli sermaye artırım süreci başlar.

Bedelli sermaye artırımı genellikle hisse senedi sahiplerinin rüçhan haklarını kullanmalarına imkan tanır. Rüçhan hakkı, mevcut hissedarların, yeni çıkarılacak hisse senetlerini satın alma hakkıdır. Bu sayede, mevcut hissedarlar ellerindeki hisseleri sulandırma riskini azaltabilirler.

Rüçhan Hakkı Nedir, Rüçhan Hakkı Kullanılmazsa Ne Olur?

Rüçhan hakkı; ortaklıkların bedelli sermaye artırımlarına mevcut ortakların öncelikle katılma hakkıdır. Mevcut pay sahipleri elde ettikleri rüçhan haklarını belirlenen tarihler arasında ister satabilir ya da isterse rüçhanlarının bedelini ödeyerek sermaye artırımına katılabilir. Bu işlem belirlenen tarihler arasında yapılmazsa kişi rüçhan kullanım hakkını kaybeder.

Rüçhan hakkı kullanılmazsa bedelli sermaye artırımı sonrasında hisse fiyatı düşeceği ve eldeki pay adedi aynı kalacağından toplam varlıkta kayıp yaşanır.

Bedelli Sermaye Artırımı Hisseyi Nasıl Etkiler?

Bedelli sermaye artırımının hisseyi kesin olarak pozitif ya da negatif etkilediğini söylemek  doğru değildir. Bedelli yapan şirketin bu sermaye artırımından gelecek olan parayı hangi amaçla kullanacağı önemlidir. Örneğin bu kaynağı yatırıma kullanacak bir firmanın üretimini artırmak için bu yola gitmesi yatırımcı nezdinde olumlu karşılanabilir.

Tam tersine ise bedelli sermaye artırımı sonrası borç kapama gibi işlemler yapılacaksa  piyasa nezdinde bu olumsuz karşılanabilir ve hisse değer kaybedebilir. Bunun yanında bedelsizde hissedardan bir para çıkmazken bedelli de hisse sahibi de para vermek durumundadır.

Bedelli sermaye artırımı sonrası hisse fiyatı düşeceği için ucuzluk algısı oluşabilir ve hisseye olan talep de artabilir. Buradan hareketle bedelsiz yapan bir şirket güçlü bir finansan yapıya sahipse ve buradan gelecek olan kaynağı üretim amaçlı karını artırmak hedefiyle kullanacaksa yatırımcı bunu fiyatlar ve o hisseyi alabilir. Bilindiği üzere borsada beklenti alınır.

Bedelli Sermaye Artırımının Özellikleri

Bedelli sermaye artırımı, bir şirketin mevcut hissedarlarına yeni hisse senetleri satışı yaparak sermayesini artırma işlemidir. Bu tür sermaye artırımının bazı özellikleri şunlar olabilir:

• Mevcut Hissedarların Rüçhan Hakkı: Bedelli sermaye artırımında, mevcut hissedarlar genellikle rüçhan hakkına sahiptir. Bu, mevcut hissedarların yeni çıkarılacak hisse senetlerini alma hakkını ifade eder. Rüçhan haklarının kullanılmasıyla hissedarların elindeki hisseler sulandırılmamış olur. Rüçhan hakkı süresi boyunca hissedarlar yeni hisse senetlerini belirli bir fiyatla satın alma seçeneğine sahiptir.
• Yeni Hisselerin Satış Fiyatı: Yeni hisse senetlerinin satış fiyatı, genellikle şirketin mevcut hisse senedi fiyatına göre belirlenir. Ancak, şirketin finansal durumu, gelecekteki büyüme potansiyeli ve piyasa koşulları gibi faktörler de dikkate alınır.
• Halka Açık ve Özel Şirketlerde Kullanımı: Bedelli sermaye artırımı hem halka açık hem de özel şirketler tarafından kullanılabilir. Halka açık şirketlerde, hissedarların rüçhan haklarına ek olarak genel halka yeni hisse senetleri sunulabilir. Özel şirketlerde ise genellikle mevcut hissedarların rüçhan hakkı kullanılabilir.
• Finansman Kaynağı: Bedelli sermaye artırımı, şirketlerin finansman ihtiyaçlarını karşılamak için kullanılır. Büyüme projelerini finanse etmek, borçları ödemek veya işletme sermayesi ihtiyaçlarını karşılamak gibi amaçlarla kullanılabilir.
• Hisse Senedi Değerinin Etkisi: Yeni hisse senetlerinin piyasaya sürülmesi, mevcut hisse senedi sahiplerinin hisse senedi değerini etkileyebilir. Bu nedenle, mevcut hissedarlar, sermaye artırımının hisse senedi fiyatı üzerindeki potansiyel etkisini dikkate almalıdır.

Bedelli Sermaye Artırımı Neden Yapılır?

Bedelli sermaye artırımı, bir şirketin finansal ihtiyaçlarını karşılamak ve büyüme stratejilerini desteklemek amacıyla gerçekleştirilir.

Aşağıda, bedelli sermaye artırımının nedenleri hakkında daha fazla bilgi bulabilirsiniz:

1. Finansman İhtiyacını Karşılamak: Şirketler büyümek, yeni projeler başlatmak veya borçları ödemek gibi çeşitli finansman ihtiyaçlarına sahip olabilirler. Bedelli sermaye artırımı, şirketin bu ihtiyaçlarını karşılamak için bir kaynak sağlar.
2. Yatırım ve Büyüme: Bedelli sermaye artırımı, yeni yatırımlar yapmak ve büyüme stratejilerini uygulamak amacıyla kullanılabilir. Şirket, yeni pazarlara girmek, yeni ürünler veya hizmetler geliştirmek veya varolan operasyonları genişletmek için sermaye artırımını kullanabilir.
3. Borç Ödemesi: Şirketler, mevcut borçları ödemek veya vadesi gelen borçları yeniden finanse etmek için bedelli sermaye artırımına başvurabilirler. Bu, şirketin finansal yükünü hafifletmeye veya daha iyi borç ödeme koşulları elde etmeye yardımcı olabilir.
4. İşletme Sermayesi İhtiyacı: İşletmeler, günlük işletme faaliyetlerini sürdürebilmek ve likiditeyi yönetmek için işletme sermayesine ihtiyaç duyarlar. Bedelli sermaye artırımı, işletme sermayesi ihtiyacını karşılamak için kullanılabilir.