Bedelsiz sermaye artırımı nedir, hisseyi nasıl etkiler?
Borsa İstanbul'daki şirketlerin son zamanlarda sıklıkla aldığı bedelsiz sermaye artırım kararı yatırımcılar nezdinde de merak ediliyor. Bedelsiz sermaye artırımı nedir sorusunun cevabını arayan tasarruf sahipleri bedelsizin hisseyi nasıl etkilediğini ve nasıl yapıldığını da araştırıyor.
Bedelsiz sermaye artırımı, şirketin büyüme, yatırım veya borçlarını azaltma ihtiyacı duyduğu durumlarda almış aldığı bir karardır. Bedelsiz sermaye artırımı, hisse senetlerinin nominal değeri veya primli değeri üzerinden gerçekleştirilebilir.
Bedelsiz Sermaye Artırımı Nedir?
Bedelsiz sermaye artırımı, bir şirketin mevcut hissedarlarına ek hisse senetleri dağıtarak veya yeni hisse senetleri oluşturarak sermayesini artırma işlemidir. Ancak bu artış karşılığında hissedarların yeni hisse senetleri için para ödemesi gerekmez. Bu işlem, mevcut hissedarların mevcut paylarını korumalarına rağmen şirketin sermayesini artırmasına olanak tanır.
Bedelsiz Sermaye Artırımı Nasıl Olur?
Bedelsiz sermaye artırımı işlemi için şirket yönetimi veya yönetim kurulu tarafından bir karar alınır. Bu kararda, bedelsiz sermaye artırımının nedeni, nasıl gerçekleşeceği ve dağıtılacak yeni hisse senetlerinin miktarı belirtilir.
Bedelsiz sermaye artırımı işlemi kamuoyuna duyurulur. Şirket, bu işlemi ilgili regülatörler ve borsalara bildirir. Onay alındıktan sonra yeni hisse senetleri piyasaya sürülür ve yatırımcılar arasında işlem yapılabilir hale gelir. Bu işlem, hisse senetlerinin borsada veya özel bir işlemle alınıp satılması şeklinde gerçekleşebilir.
Bedelsiz Sermaye Artırımına Örnek
Örneğin XYZ adından bir şirketiniz olsun; bu şirket yüzde 100 bedelsiz sermaye artırımı kararı aldı ve sizin de elinizde 10 liradan 100 lot var. Bedelsiz sonrası hisse bölüneceği için sizin elinizde bölünme sonrası 5 liradan 200 lot olur. Buradan da anlaşılacağı üzere nakit varlığınız değil sadece lot sayınız değişir.
Bedelsiz sermaye artırımı örnek vererek açıklayacak olursak, X şirketi bedelsiz sermaye artırımına gitti ve sizin 100 lotunuz var. Bölünme öncesi ortalama fiyat 60 TL ve bölünme oranı %35 olsun. Bu durumda bölünme sonrası lot sayınız 135, hissenin yeni bedeli ise 44,44 olarak değişir.15 Ağu 2023
Bedelsiz Hisseyi Nasıl Etkiler?
Bedelsiz sermaye artırımı hisseyi nasıl etkiler sorusunun olumlu ya da olumsuz şeklinde kesin bir cevabı yoktur. Bedelsiz sermaye artırımı, hem pozitif hem de negatif etkilere sahip olabilir ve bu etkiler, şirketin amaçlarına, finansal durumuna ve yatırımcıların tepkilerine bağlı olarak değişebilir. Yatırımcılar, bu tür bir işlemi dikkatlice incelemeli ve şirketin uzun vadeli stratejilerini değerlendirmelidirler.
Bununla birlikte belli başlı etkilerini şöyle sıralayabiliriz;
- Hisse Başı Değer Düşebilir: Bedelsiz sermaye artırımı sonucunda toplam hisse senedi sayısı arttığı için, mevcut hisselerin değeri hisse başına düşebilir. Bu, her hisse başına düşen şirket varlıklarının ve gelirinin daha fazla hisseyle paylaşılması anlamına gelir. Bu nedenle, mevcut hissedarların hisse başına değeri azalabilir.
- Mülkiyet Payı Azalabilir: Bedelsiz sermaye artırımı, mevcut hissedarların sahip oldukları toplam mülkiyet payını azaltabilir. Çünkü yeni hisse senetleri dağıtıldığında, bu hisseleri alan kişilerin toplam mülkiyet payı artar. Dolayısıyla, mevcut hissedarların şirketteki etki ve kontrolleri azalabilir.
- Likidite Artabilir: Bedelsiz sermaye artırımı sonucunda daha fazla hisse senedi piyasada bulunur, bu da hisse senetlerinin likiditesini artırabilir. Daha fazla işlem gören hisse senetleri, yatırımcılar için daha kolay alınıp satılabilir hale gelir.
- Şirketin Büyüme Potansiyeli Artabilir: Bedelsiz sermaye artırımı, şirketin büyüme, yatırım veya finansman ihtiyaçlarını karşılamak için kullanılabilir. Bu, şirketin gelecekteki büyüme potansiyelini artırabilir ve yeni projelere veya fırsatlara yatırım yapma yeteneğini destekleyebilir.
Bedelsiz sermaye artırımının hisseye pozitif etkileri şunlar olabilir:
Finansal Sağlamlık Artışı: Bedelsiz sermaye artırımı, şirketin sermayesini artırarak finansal sağlamlığını artırabilir. Bu, şirketin borçları azaltma veya yeni yatırımlara kaynak sağlama yeteneğini artırabilir. Bu durum, yatırımcıların ve kredi derecelendirme kuruluşlarının güvenini artırabilir.
Büyüme ve Yatırım Fırsatları: Şirket, bedelsiz sermaye artırımını yeni projelere veya büyüme fırsatlarına yatırım yapmak için kullanabilir. Bu, şirketin gelecekteki büyüme potansiyelini artırabilir ve uzun vadeli değer yaratma fırsatları sunabilir.
Likidite Artışı: Bedelsiz sermaye artırımı sonucunda daha fazla hisse senedi piyasada bulunabilir. Bu, hisse senetlerinin likiditesini artırabilir ve daha fazla yatırımcının işlem yapmasını kolaylaştırabilir.
Hisse Senetlerinin Çekiciliği: Yatırımcılar, şirketin finansal sağlamlığını artıran ve büyüme fırsatlarını destekleyen bedelsiz sermaye artırımını olumlu bir işaret olarak görebilirler. Bu, hisse senetlerinin çekiciliğini artırabilir ve yeni yatırımcıları çekebilir.
Hisse Başına Kar Artışı: Bedelsiz sermaye artırımı sonucunda toplam hisse senedi sayısı artar, ancak şirketin toplam değeri aynı kalır. Bu, hisse başına karın artmasına neden olabilir, çünkü şirketin karı daha fazla hisse ile paylaşılır. Bu da mevcut hissedarlar için olumlu bir gelişme olabilir.
SPK Bedelsiz Sermaye Artırımını Ne Zaman Onaylar?
SPK (Sermaye Piyasası Kurulu), Türkiye'de sermaye piyasalarını düzenleyen ve denetleyen bir kurumdur. SPK, şirketlerin sermaye artırımı gibi işlemlerini düzenleyen ve denetleyen bir otoritedir. SPK'nın bedelsiz sermaye artırımına onay verdiği standart bir süre yoktur.
Bedelsiz sermaye artırımı, şirketin genel kurulu tarafından da onaylanmalıdır. Genel kurul kararı, SPK onayı öncesinde alınabilir, ancak SPK'nın onay süreci tamamlanmadan uygulanamaz.
SPK, şirketin başvurusunu inceledikten sonra gerekli uygunluk koşullarının sağlandığına kanaat getirirse, bedelsiz sermaye artırımını onaylar. Bu onay, SPK tarafından resmi bir yazı veya belge ile iletilir.