Borsadaki yeni yatırımcılara uyarı: Kredili pozisyon ve 'tavan kumarı'na dikkat

Borsa İstanbul pazartesi günü endekslerinden atacağı 2 sıfırın hazırlıklarını tamamlarken BIST TUM endeksi rekorlar kırıyor.

Dünya Gazetesi'nden Şebnem Turhan'ın haberine göre Düşük faiz ortamında yatırımcının birinci tercihi haline gelen Borsa İstanbul’da bankacılık BIST 30 endeksindeki zayıf performansa karşılık BIST 100 dışı hisseler ve BIST TUM endeksi oldukça hızlı bir çıkış trendi gösteriyor. Öyle ki BIST TUM endeksi koronavirüs vakasının ardından mart ortasında borsaların dip noktasından bugüne yüzde 50’nin üzerinde getiri sağladı. Ancak analistler yatırımcıları dikkatli olmaları konusunda uyarıyor. Kredili işlemlerdeki artışa karşı Takasbank’tan hamle gelse de yükselişin sürdüğü belirtilirken analistler her çıkışın bir düşüş olduğu ve geçmiş tecrübelere bakarak kısa vadeli düşünmemeleri konusunda yatırımcılara çağrıda bulunuyor.

Faiz yatırımı gibi düşünmelisiniz

Ata Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Cemal Demirtaş, dikkatli olunması gereken bir dönemde olduğumuzu söylerken yatırımcının rastgele hisse almaması, yukarı gidiyor diye almaması veya trend görüp hisse almaması gerektiğine vurgu yaptı. Yatırım yapılan şirkette mutlaka ulaşabileceği birisinin olmasının yatırımcının dikkat etmesi gereken konuların başında geldiğini söyleyen Demirtaş, şöyle devam etti: “Yatırımcılarımız kısa vadeli düşünüyor. En az 6-12 aylık bakış açısı olması gerekiyor. Kısa vadeli oyun gibi algılıyorlar. Analistler de BIST TUM’daki her şirkete bakmalı benim önyargım yok ama bazı şirketler konuşmuyor. İşte öncelikle bu şirketleri elemeli yatırımcılar. Size hesap verecek birileri olmalı. Köşeye çoluğu çocuğu için koyduğu, ev araba almak için biriktirdiği parayı kısa vadeli yatırımcı olarak borsaya getirmemeliler. Üç ay sonra ödeyeceğiniz borcunuz varsa o parayla hisse senedi alınmaz. Faiz yatırımı gibi değerlendirilmeli borsaya yatırım. Nasıl paranızı yatırıp bekliyorsanız hisse senedi piyasasında da uzun vadeli pozisyon almalısınız.”

Temel verileri sağlam kağıtlar

Konuyla ilgili bilgi veren bir aracı kurum stratejisti yeni yatırımcıların çok seçici davranması gerektiğini söyledi. Borsanın eski zirvelere yaklaştığını ve artık borsaya açıp gelmek için iki kere düşünmek gerektiğini vurgulayan stratejist yabancı çıkarken yerlinin borsaya gelmesinin de çok dikkat çekici olduğuna işaret etti. BIST 100 endeksinde 124 bin 500 seviyesinin hedef olarak geçerliliğini koruduğunu kaydeden stratejist, şunları söyledi: “Ancak 82 binden geldi bu noktalara, 40 bin puan yükselmiş bu saatten sonra iki kere düşünmek lazım. Gelirlerse de çok seçici olsunlar, dirence gelmiş zirvesini yakalamış, eski zirvesini geçmiş kağıtlardan çok yeni hareketlenmeye başlayan temel verileri ve ortaklık yapısı sağlam hisseleri öne çıkarmakta yarar var. Bu film nasıl bitecek? Daha önce hep gördük nasıl bitiyor. Görmek lazım, eski tecrübelerden faydalanmak lazım. Reel sektör sıkıntıdayken borsa zirveyi yakalamış, dikkatli olmamız gereken süreçteyiz.”

‘Tavan kumarı' oynamanın zamanı değil

Fon yöneticisi Işık Ökte, TCMB çalışmasına göre geçen sene hane halkı servetinin sadece yüzde 4'ü seviyesinde kalan hisse senedinin yatırım aracı olarak 3-4 puan negatif reel faizle hayatımıza girmemesi gerektiğini vurguladı. Ökte, "Uzun vadeli hisse yatırım kültürünün 30 senedir oluşmamasında aracı kurumlardan, BIST'e, satış-pazarlama elemanlarından sermayedarlara kadar hepimizin suçu var. Anlamamız gereken basit gerçek şu: Lehman sonrası dünyanın bir numaralı bireysel yatırım aracı ETF'ler, yani yatırım fonları: daha bu ülke yeni farkına vardı bu yapıların. Aslında çok basit yapılması gereken: sermaye piyasalarının değerini halkın gözünde yükseltecek, 'mevduat - döviz - altın - gayrimenkul' hükümdarlığına yaklaşacak adım için uzun vadede, Türk Lirası'nın cazibesini artıracak reformları hayata geçirmeliyiz" dedi. Borsa yatırımcısının mart sonundan bu yana dünya piyasalarında oluşan yükselen trend içinde büyük hisseler dışı, BIST100 harici hisselere yönelmesinin çok doğal olduğunu kaydeden Ökte, şöyle konuştu: "Çünkü bu kitle için hala borsa uzun vadeli bir yatırım aracı değil. Kısa vadede, 1-5 işlem günü içinde para kazanılıp başka bir sektöre/hisseye atlanacak bir macera. İşte burada en büyük görev aracı kurumlara ve Borsa İstanbul'a düşüyor. Ana endeksin 82 binden 120 bine yükseldiği ortamda, BIST100 dışı BISTTUM hisselerinin dolar bazlı yüzde 80 getiriyle dünyanın en iyi performansını gösterdiği 4 ayda daha "düşen piyasa nedir, düşen piyasalarda zarar-kes nasıl yapılır'' bilmeyen yeni bir yatırımcı bazı var. Bu yatırımcı bazı, ne yazık ki, ilk aşağı silkelenmede korkacak ve asıl alım yapılması gereken yerden, ne yazık ki, satacak."

Dünya piyasalarının bu örneklerle dolu olduğuna dikkat çeken Ökte, "Bunun önüne geçilmesi için aracı kurumlarda yeni hesap açanlara 2 konuda net bilgi verilmesi lazım:

1) Krediyle yeni pozisyon açmanın ve 'tavan kumarı' oynamanın zamanı değil;

2) Araştırma bölümlerinin tavsiyeleri dışı, satış-pazarlama ve yatırım danışmanlığı birimlerinin tavsiyeleri dışı sosyal medyadan duyumlarla, SPK lisansı olmayan insanların kurduğu model portföylerle işlem yapmanın zamanı değil" dedi.

Ökte, hisse senedi seçimi yapmak kadar doğru aracı kurumdan servis almanın da önemli olduğunu belirterek borsaya yeni giren yatırımcıların sadece komisyon oranlarına bakıp karar verdiğini kaydetti. Ökte, "Ancak bu çok tehlikeli. Bir yatırım danışmanı vardır, doğru piyasa görüşü ve sektör / hisse anlayışıyla sizi vezir eder, bir diğeri vardır, sizi rezil eder. Ve ondan sonra o rezilliği kapatmak adına sizi daha da yanlış pozisyonlara sokar. Bu nedenle, borsaya yeni gelen yatırımcılara, çalıştığınız aracı kurum ve oradaki personelin kalitesi her şeyden önemlidir mesajını vermek isterim. Eğer'ben bu işlerle uğraşmak istemiyorum; sektör / hisse / Fed / likidite bakacak takip edecek durumda değilim, işim gücüm var' diyorsanız da o zaman yatırım fonları üzerinden, paranızı portföy yöneticilerine emanet edin" diye konuştu.