Halka arzın asıl kazananı şanslı bireyseller oldu

Bu yıl içerinde 38 şirket halka arz olurken 2022 yılının tamamında bu sayı 41'di. SPK'da onay bekleyen 50'den fazla şirket halka arzı olduğu düşünüldüğünde 2023'te bu sayını geçileceğine kesin gözüyle bakılıyor. Son onay verilen Meka Beton dışındaki 37 şirket borsada işlem görüyor. Öte yandan bu arzların bireysele dağıtılan lot sayısındaki bir detay dikkat çekiyor. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) geçtiğimiz Mart ayında, 750 milyon liraya kadar halka arzların hepsinin borsada satış yöntemiyle, 750 milyon lira üstü talep toplama yoluyla gerçekleştirilecek arzlarda da bireysel yatırımcıya ayrılan payların eşit dağıtım yapılmasına karar vermişti. Yani bu karar öncesi daha evvel bireysel içerisinde de oransallık varken artık tüm bireysel yatırımcılar halka arzlardan eşit oranda pay alıyor. Halka arzlara olan yoğun ilgi düşünülüğünde ise bireysel yatırımcılara çok az lot düşüyor. Ne var ki son yapılan bazı halka arzlara baktığımızda izahnamede şirket çalışanlarına ayrılan ve 'bireysel yatırımcı' olarak gözüken kişiler için bu durum biraz farklı. Bu farklılığı kısa şöyle özetleyebiliriz. Şirketler halka arz izahnamelerinde kendi şirket çalışanlarına da yüzde 1'lik 2'lik paylar verebiliyor. Örneğin arzda payların yüzde 60'ını bireysel yatırımcıya, yüzde 38'ini kurumsala, yüzde 2'sini de şirket çalışanı olarak dağıtabiliyor. Bu durumu somutlaştıracak olursak geçtiğimiz Temmuz ayında 25 TL'den halka arz olan Kale Seramik, 109.390, 465 payın yüzde 79'ünü yurt içi bireysele, yüzde 20'sini yurt içi kurumsala ve yüzde 1'lik kısmına da 'Kale Grubu Çalışanları' adı altında şirket çalışanlarına dağıttı. Arza yurt içi bireysel olarak 1 milyon 971 bin 446 kişi katıldı ve kişi başı 45-46 lot arası maksimum 1150 TL verirken; şirket çalışanı ve aynı zamanda bireysel olan yatırımcıya ise 748 lot TL karşılığı 18 bin 700 TL düştü. Temmuz ayından bu yana Kale Seramik hissesi yüzde 218'lik bir prim elde etti. Elindeki hisseyi çıkarmayan 'normal' bireysel parasını yaklaşık 1150 TL'den 2507 TL'lik kar ederken, şirket çalışanı bireysel ise 18 bin 700 TL'den 40 bin TL kar etmiş oldu. Kale Seramik'in ardından 10-11 Ağustos tarihlerinde 22,50 TL'den talep toplayan Tatlıpınar Enerji halka arzında da buna benzer bir uçurum yaşandı. Toplam dağıtılan 70.2 milyon lotun bireysele ayrılan yüzde 70'lik kısmı olan 49.159. 874 pay için 2.223.047 milyon kişi talepte bulundu ve yatırımcı başına 22-23 lot- 518 TL düştü. Dağıtılan toplam payın yüzde 1'ine karşılık gelen 682.156 lot ise yine bireysel statüsündeki şirket çalışanlarına dağıtıldı. TATEN çalışanı 237 şanslı bireysele ise toplamda 2878 lot yani yaklaşık 65 bin TL düştü. Hisse ilk işlem günü olan 17 Ağustos'tan bu yana yüzde 91.5 primle son kapanış fiyatı 52.10 liradan işlem gördü. Hisse böylece 3 ay olmadan şirket çalışanına 70 bin TL'ye yakın kar ettirirken diğer bireysel gruba 600 TL gibi az bir kar yaptırdı. Tatlıpınar Enerji arzından sonra Ebebek'te de aynı şey dikkat çekti. Halka arzına 46,50 liradan 3,8 milyon kişinin katıldığı Ebebek halka arzında bireysel yatırımcıya 5-6 lot arası pay düştü. Halka arzda bireysele ayrılan yüzde 48'lik pay için 3,8 milyon kişi başvuru yaparken en fazla 6 lot yani 279 TL'lik hisse alınabildi. Ebebek'in 40 milyon lotu arz edilirken bunun yüzde 2'si yani 800 bin lotu ayrı olarak grup çalışanlarına dağıtıldı. Grup çalışanlarının 1107 kişisi arzdan pay almış oldu. Bu da her bir çalışanın 723 lot aldığı anlamına geliyor. Yani bireysel yatırımcıya maksimum 279 TL'lik hisse düşerken grup çalışanlarına 33 bin 619 TL'lik lot verilmiş oldu. Ebebek ilk işlem günü olan 7 Eylül'den bu yana yüzde 40'ı aşan getiri sağladı. (Cuma kapanış fiyatı: 72 TL) Bu duruma son örnek ise DMR Unlu Mamüller'in (Simit Sarayı) halka arzında yaşandı. Toplam 10,24 liradan 75 milyon lot dağıtılırken yüzde 54'ü bireysel yatırımcıya, yüzde 2'si-1,5 milyon lotu ise şirket çalışanlarına verildi. 2.973.896 bireysel yatırımcıya kişi başı 13-14 lot- 144 TL düştü. Grup çalışanlarının 205 kişisine ise 7318 lot-yaklaşık 75 bin TL verildi.