Çağada Kırım: Yılsonuna kadar işyerleri için çok cazip tasarruf fırsatları sunacağız

Röportaj: Edip Ozan Üçok

Elektrik tarifeleri karşılaştırma ve tedarikçi değiştirme konusunda hizmet veren online bir servis olan EnCazip, Çağada Eroğlu Kırım ve Onur Orakçıoğlu tarafından 2013 yılında kuruldu. EnCazip’te tüketici açısından amaç; sitede karşılaştırma yaparak tüketicilerin elektrik tedarikçilerini değiştirip, elektrik faturalarında tasarruf etmelerine imkân sağlamak. Biz de EnCazip’in kurucularından Çağada Kırım ile tüketicilere sundukları avantajları, girişimci olarak nasıl melek yatırım aldıklarını ve gelecek planlarını konuştuk. Kırım, şirketler için yılsonuna kadar çok cazip tasarruf fırsatları olduğunu da ekledi.

EnCazip’i 2013 yılında bir start-up olarak kurdunuz. Fikir ortaya nasıl çıkmıştı? Yatırım bulurken ne gibi zorluklarla karşılaşmıştınız?

İngiltere’de enerji konusunda yüksek lisansımı yaparken orada elektrik tedarikçisi değiştirme pazarının son derece büyük olduğunu gördüm. Tüketiciler bu işi karşılaştırma sitelerini kullanarak yapıyordu. Ayrıca Londra’da yaşadığım evin elektrik faturası da oldukça yüksekti, bu yüzden hem sistemi denemek hem de tasarruf etmek adına en büyük site uSwitch.com’u kullanarak tedarikçimi değiştirdim. Sistem çok basitti ve tüketiciler ciddi oranda tasarruf ediyorlardı, aklıma ilk gelen buna Türk tüketicisinin çok ilgi göstereceği oldu ve okulum biter bitmez Türkiye’ye dönerek bu fikri uygulamaya geçirdik.

Açıkçası EnCazip’e yatırım bulmakta hiçbir zaman sorun yaşamadık. İlk kurulduğumuz dönem gereken yatırımı ortağım Onur ile birlikte yaptık. Fakat ilerleyen dönemde işin bizim tahminimizden çok daha büyük olduğu, hem maddi hem de know-how desteği açısından iyi bir ortakla yola devam etmemiz gerektiğine karar verdik. Benim gönlüm bir şekilde uSwitch’ten yatırım alabilmekten yanaydı, o yüzden o şirketin kurucuları ile Linkedin üzerinden iletişime geçtim. İlk attığım mesajdan 5 ay sonra onlarla ortak olduk. Şimdiye kadar tamamı yabancı ortaklardan 4 tur yatırım aldık ve hepsinde daha ilk defa görüştüğümüz yatırımcılar yatırım kararını çok çabuk aldı, bu da yabancı yatırımcının EnCazip’e ve Türkiye’ye olan ilgisini çok açık bir biçimde gösteriyordu.

Ancak EnCazip’in dönüm noktasını 2019 olarak ifade etmenin doğru olacağını düşünüyorum. Bu tedarikçi değiştirme sektöründeki en büyük sıkıntı ıslak imza alma zorunluluğuydu. Tüketiciler EnCazip’e bilgilerini giriyor, sözleşme oluşturuluyor ve bu sözleşme imzalanmak üzere tüketiciye gönderiliyordu. Bu da kurye ile kapıda imza alma operasyonunu zorunlu kılarak tüketicilerin tedarikçi değiştirmelerine engel oluyordu. Oyunun diğer tarafındaki tedarikçiler ise yüklü evrak operasyonu yüzünden tüketiciye daha düşük tasarruf sağlayabiliyordu. Bizim o zamanlar bir ayda 15.000 başvuru aldığımız fakat bunlardan imzalı geri dönenlerin sayısının 750 olduğu günler oldu. Bu da EnCazip’in büyümesindeki en önemli engeldi.

2019’da yapılan mevzuat değişikliği ile mesafeli sözleşmelerle tedarikçi değişikliği artık mümkün hale geldi. Böylece başvuru yapan tüketicilerin neredeyse tamamının işlemleri başarı ile tamamlanacak. Kurulduğumuzdan beri bu anı bekliyorduk. Dolayısı ile bizim 15.000 başvuru alıp 750 tedarikçi değişikliği yaptığımız günler geride kaldı ve EnCazip’in beklediğimiz performansına ulaşacağı gün geldi. Kısacası bu aşamaya gelmemiz uzun sürdü diyebilirim.

EnCazip’in iş modelinden bahseder misiniz? Tüketiciler, elektrik tedarikçisini değiştirdikçe mi gelir elde ediyorsunuz?

EnCazip’te iş modeli, tedarikçi değişikliği yapan tüketiciler için tedarikçi şirketlerden alınan komisyon üzerinden ilerliyor. Tüketiciler üye olurken veya teklif alırken hiçbir ücret ödemez. Zaten üye olmaya da gerek yok, tüketici karşılaştırmasını yapar, bir tane tarifeyi seçer, seçtiği tedarikçi ile sözleşmesini online EnCazip üzerinden yapar, işi biter. Ben bu modeli kazan-kazan-kazan olarak adlandırıyorum; tüketici kazanırsa tedarikçi kazanıyor en sonunda da EnCazip kazanıyor.

YATIRIMCIMIZ BİZE GÜVENDİĞİ GİBİ TÜRKİYE'YE DE GÜVENDİ

Londra merkezli yatırımcınızdan bahseder misiniz? Nasıl iletişim kurdunuz? Hangi aşamalardan geçtiniz? En Cazip’e neden inandılar?

EnCazip’in potansiyelini anladığımız anda işi geliştirmek için uSwitch’in kurucuları ile iletişime geçtik. Linkedin’den şirketin CEO’suna “Beni patronun ile görüştürebilir misin? Biz de Türkiye’de aynı işi yapıyoruz, fikir alışverişi yapmak çok ilginç olur her ikimiz için de” diyerek bir mesaj attım. Mesajıma anında cevap geldi, “Görüştürürüm ama yatırım almayı düşünmüyorsanız bizi boşuna oyalamayın” dedi.

Sonuçta bu kişiler pek çok ülkede aynı işi yapıyor ve bu işin nasıl yapılması gerektiğini dünyada en iyi onlar biliyor ve işi iyi yapıp yapmayanı da çok iyi ayırt edebilecek konumdalar. İşi çok iyi yaptığımıza inanmaları dışında Türkiye’ye de güvenmeleri yatırım alma sürecimizi çok kolaylaştırdı. Bir süre sonra farklı yatırımcılar da gelmeye başladı ancak hiçbirine biz gitmedik, teklif hep onlardan geldi. Gerek mevcut ortaklar gerekse de ülkemizin potansiyeli yatırımcıları çekti ve bir yatırım fonu oluşturmamız gerekti. Şu anda ise yeni yatırım tekliflerini geri çevirir hale geldik.

Tedarikçi değiştirmek tüketiciler için yeni bir kavram. Hala bu imkânı bilmeyenler de vardır. Sitenizi ziyaret eden tüketiciler için neler önerirsiniz? Tasarruf edecek tedarikçiyi bulmalarının püf noktaları nelerdir? Nelere dikkat etsinler?

Geride bıraktığımız yıl enerji sektörü açısından mükemmel değildi. Kurlardaki değişimler elektrik tedarik piyasasını derinden etkiledi ve tedarikçiler bir süre tüketicilere hizmet edemez hale geldi. Ancak Ekim ayından itibaren rüzgâr yeniden iyi esmeye başladı ve tüketicilere cazip tasarruf fırsatları sunulmaya başlandı. Yılsonuna kadar işyerleri için çok daha cazip tasarruf fırsatları olacak ve yılbaşından itibaren yaklaşık 30 milyon tüketici tedarikçi değiştirerek tasarruf edebilecek.

Elektrik tedarikçisi değiştirmek yepyeni bir kavram ancak bundan yaklaşık 10 yıl önce cep telefonu operatörü değiştirmek de yeni bir kavramdı, bugün ise neredeyse herkes bunun farkında. Ancak o tarafta piyasadaki rekabet, fiyatların düşmesine neden oldu, örneğin ben numaramı hiç taşımadım ama 10 yıl öncesi ile kıyaslandığında çok daha az fatura ödüyorum. Elektrik için de aynısı olacak ve tüketiciler tasarruf fırsatlarını hızlı bir şekilde değerlendirecek, bunu değerlendirmeyenler dahi rekabet artmasıyla fiyat düşüşlerini hissedecek. Tedarikçi değiştirmeden önce tüketicilerin karşılaştırma yapmaları gerekli. Bir karşılaştırma yapıp fiyatları incelemeden karar vermemeleri gerekir. Rekabetten maksimum faydayı elde etmek için rekabeti görebilmek önemli. Ancak tüketicilerin, tedarikçilerin fiyat taahhütü olup olmadığına dikkat etmeleri gerektiğinin altını çizmek isterim. Tüketiciler belli bir süre için fiyat taahhütü olan tarifeleri seçmeli.

TASARRUF HASSASİYETİ BİR HAYLİ YÜKSEK

Geçtiğimiz yıllardaki tedarikçi değiştirme oranlarını bizimle paylaşır mısınız? Bu oranlar gittikçe artıyor mu? Yeni bir kavram olduğu için farkındalık nasıl artırılabilir?

2017 yılında 4,7 milyon kişi tedarikçi değiştirmişken, 2018 yılında büyük bir düşüş yaşandı ve 2019 yılının ilk aylarında tedarikçisini değiştirmiş tüketici sayısı 130 binlere geriledi. Bir başka ifadeyle 2018 yılının sonunda serbest tüketici sayısı dünyada eşine az rastlanır bir oran ile yüzde 96,8’lik düşüş gösterdi. Piyasa dinamiklerinin yeniden kısmen çalışır hale gelmesi ve fiyatlandırmanın daha adil yapılmasıyla birlikte özellikle Ekim ayından itibaren serbest tüketici sayısı artış göstermeye başladı ve 2019 yılının başına göre yüzde 212 arttı. Ocak ayında serbest tüketici limitlerinin düşürülmesi ile birlikte 30 milyona yakın tüketicinin tedarikçi değiştirme hakkına sahip olmasını, böylelikle 2020 yılında milyonlarca tüketicinin tedarikçisini değiştirmesini bekliyoruz. Tüketicilerin tasarruf hassasiyeti özellikle de içinde bulunduğumuz dönemde bir hayli yüksek. Dolayısı ile tüketicilerin farkındalığı oldukça hızlı bir şekilde artacaktır.

Geçmiş yıllarda tedarikçilerin rekabete aykırı hareketleri de olmuştu. EnCazip’in tedarikçilere de bir avantajı oluyor mu?

EnCazip tarafsız, bağımsız bir karşılaştırma sitesidir. Dolayısı ile hiçbir faaliyetimizi tedarikçilerin avantajı olması için yapmıyoruz. Tedarikçilerin avantajı olup olmaması bizi ilgilendirmiyor, biz yalnızca tüketicilerin en doğru şekilde bilgilendirilerek en doğru elektrik tarifesine en kolay şekilde geçiş yaparak maksimum tasarrufu elde etmelerini sağlıyoruz. Daha çok tüketicinin bizi tercih ediyor olması ise tedarikçilerin faydalandığı bir durum. Ciddi bir trafiğimiz var ve yavaş yavaş tedarikçi değişiminde tüketicilerin ziyaret etmeden karar vermediği adres haline geldik. Haliyle tedarikçiler de piyasanın dışında kalmamak adına EnCazip’te yer almak istiyor.

2019 şirketiniz için nasıl bir yıldı ve 2020 hedeflerinizden bahseder misiniz?

2019 bizim için hareketli bir yıl oldu. İlk aylarda bahsettiğim gibi tedarikçi değiştiren tüketici sayısı çok gerilemişti ancak Ekim ayında piyasanın hareketlenmesiyle büyük bir artış oldu. Bundan sonra, 2020 yılıyla beraber tedarikçi değiştiren tüketicilerin artmaya devam edeceğini umuyoruz. EnCazip özelinde ise yeni tedarikçileri portföyümüze katıp tüketicilere daha uygun tarifeleri sunmayı amaçlıyoruz.