Fitch Türkiye’nin Kredi Notunu BB-‘ye Yükseltti

Amerika merkezli kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye’nin kredi notunu bir kademe yükselterek B+ seviyesinden BB- seviyesine çıkardı. Bu not artışıyla Türkiye, "Yüksek Derece Spekülatif" seviyeden çıkarak "Spekülatif" seviyeye yükseldi. Fitch, Türkiye'nin kredi görünümünü ise "durağan" olarak belirledi.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye'nin kredi notunu bir kademe artırarak B+ seviyesinden BB- seviyesine yükseltti. Bu not artırımı, Türkiye'nin uzun süredir "Yüksek Derece Spekülatif" olan kredi notunu "Spekülatif" seviyeye taşıdı. Bununla birlikte, Fitch Türkiye’nin kredi notu görünümünü "pozitif"ten "durağan" seviyeye çekti.

Temel Derecelendirme Etkenleri
Geliştirilmiş Dış Tamponlar: Fitch, Türkiye’nin dış finansman tamponlarında ciddi bir iyileşme olduğuna dikkat çekti. Döviz talebinin azalması, sermaye girişlerinin artması ve döviz rezervlerinin yükselmesi, Türkiye’nin dış dengelerini güçlendirdi. Merkez Bankası rezervleri 149 milyar dolara, net rezervler ise 41 milyar dolara yükseldi. Net dış varlık pozisyonu ise Nisan 2024'te eksi 75 milyar dolardan, Ağustos sonunda artı 6 milyar dolara çıktı. Fitch, rezervlerin 2024 sonunda 158 milyar dolara, 2025 sonunda ise 165 milyar dolara ulaşmasını öngörüyor. Bu artış, Türkiye’nin cari dış ödemeleri için rezerv kapsamını iyileştirerek 4,7 aylık ödeme düzeyine ulaşmasına yardımcı olacak.
Azaltılmış Döviz Yükümlülükleri: Döviz korumalı mevduatlarda (KKM) ve finansal dolarizasyonda ciddi bir düşüş gözlemlendi. Ağustos 2023'teki 138 milyar dolar seviyesinden 46 milyar dolara kadar düşen KKM miktarı, Türkiye'nin dış yükümlülüklerini azaltarak, daha sağlam bir finansman yapısına geçiş sağladı. Döviz mevduatlarının toplam mevduatlar içindeki payı da Mart 2024'te %43 iken Ağustos'ta %37'ye geriledi. KKM dahil edildiğinde ise bu oran %58’den %45’e düştü. Bu gelişmeler, Türkiye’nin döviz üzerindeki kırılganlığını azalttı.
Tutarlı Para Politikası: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) sıkı para politikası ve faiz artırımları, Fitch'in değerlendirmesinde önemli bir rol oynadı. TCMB, politika faizini Mart ayında 500 baz puan artırarak %50'ye çıkardı ve ek olarak daha yüksek rezerv gereksinimleri ve kredi büyümesini sınırlayan önlemlerle para politikası aktarımını güçlendirdi. Bu adımlar, lirayı değerli kılarak enflasyonla mücadelede etkili oldu. Fitch, Türkiye'nin sıkı para politikası duruşunun sürdürülmesi halinde, 2025 yılı başında bir gevşeme döngüsüne geçilebileceğini belirtti.
Daha Düşük Cari Hesap Açıkları: Fitch, Türkiye’nin cari hesap açığında önemli bir iyileşme öngörüyor. 2024'te GSYİH'nin %1,9'una kadar gerilemesi beklenen cari açık, 2025-2026 döneminde %1,7 ortalamasıyla düşük kalacak. Bu iyileşmenin ana nedenleri arasında sıkı para politikası, Euro Bölgesi’ndeki toparlanmanın ihracat talebini artırması, turizm gelirlerindeki büyüme ve daha düşük altın ve tüketici ithalatı yer alıyor.
Daha Düşük, Ancak Hâlâ Yüksek Enflasyon: Enflasyonla mücadele Türkiye için önemli bir odak noktası olmaya devam ediyor. Fitch, Türkiye'nin 2024 yıl sonu enflasyonunun %43 olacağını, yıl içi ortalama enflasyonun ise %59,5 seviyesinde gerçekleşeceğini öngörüyor. 2025 yılında ise enflasyonun %31’e gerilemesi, yıl sonunda ise %21 seviyesine düşmesi bekleniyor. Fitch, para politikasının erken gevşetilmesinin enflasyonist baskıları yeniden canlandırabileceği konusunda uyardı.
Diğer Derecelendirme Etkenleri
Mali Konsolidasyon: Fitch, Türkiye’nin merkezi hükümet açığının 2024’te GSYİH'nin %5'ine düşmesini bekliyor. Bu oran, 2023'te %5,2 seviyesindeydi. 2025 yılında ise bu açığın %3,1’e gerileyeceği öngörülüyor. Mali konsolidasyona katkı sağlayacak faktörler arasında, deprem yeniden inşa harcamalarının azalması, kamu harcamalarındaki disiplin, elektrik ve gaz sübvansiyonlarının kademeli olarak azaltılması ve vergi gelirlerini artırıcı tedbirler yer alıyor.
Düşük Kamu Borcu: Türkiye'nin genel kamu borcu, 2023'te GSYİH'nin %29,6'sı iken, bu oran 2024'te %27,3’e düşecek. Bu rakam, Türkiye'yi 'BB' seviyesindeki ülkelerle kıyaslandığında olumlu bir konuma getiriyor. Fitch, Türkiye’nin borç dinamiklerini düşük kamu borcu ve yüksek nominal büyüme oranları sayesinde yönetilebilir olarak değerlendiriyor.
Makroekonomik Riskler: Fitch, Türkiye'nin mevcut ekonomik politikasının güçlü liderlikten destek aldığını belirtiyor. Ancak, geçmişte olduğu gibi düşük faiz politikasına olan inancın ve çeşitli çıkar gruplarının direncinin politika değişiklikleri riskini artırabileceği konusunda uyarıda bulunuyor.
Yönetim Kalitesi: Türkiye’nin yönetim kalitesinde zayıflıklar bulunduğuna dikkat çeken Fitch, son on yılda Dünya Bankası tarafından ölçülen yönetişim göstergelerinde sürekli bir düşüş yaşandığını belirtiyor. Fitch, ABD ve AB ile ilişkilerin iyileştiğini, ancak bölgesel zorlukların Türkiye’nin jeopolitik konumunu etkilemeye devam edebileceğini ifade ediyor.
Gelecek İçin Derecelendirme Hassasiyetleri
Fitch, Türkiye’nin kredi notunda ilerleyen dönemlerde iyileşme veya düşüş olasılığına yol açabilecek bazı faktörler belirledi:

Olumlu Senaryo: Enflasyonda sürdürülebilir düşüş, dış finansman gereksinimlerinde azalma ve para politikasının tutarlılığının devam etmesi durumunda not artışı beklenebilir.
Olumsuz Senaryo: Politika gevşetmelerinin erken başlaması, makroekonomik risklerin yeniden artması ve uluslararası rezervlerde hızlı düşüşler gibi olumsuz gelişmeler, Türkiye’nin notunu olumsuz etkileyebilir.

Kaynak : FİTCH