Offshore Hesap Nedir, Nasıl Açılır, Suç Mudur?

Neden offshore?

Peki şahıs ya da şirketler neden offshore bankaları tercih eder?

1. Gizlilik: Öncelikle kıyı bankaları mudilerinden başka bir ülkede faaliyet gösterdikleri için mevduat sahiplerinin ülkelerinde tabi olduğu uluslararası hukuk kuralları gerektirmediği sürece raporlama yapmak ve bilgi paylaşmak zorunda değildir. Bu sebeple varlıklarını saklı tutmak isteyenler offshore bankaları tercih edebilir.

2. Güvence: Stabil bir siyasi ve ekonomik konjektüre sahip olmayan ülkelerin vatandaşları ülkelerindeki banka varlıklarının dondurulması ya da varlıklarına el konması riskini bertaraf etmek için bu bankaları tercih edebilirler. Örneğin 2001 Arjantin krizi ve 2015 Yunanistan krizlerinde devlet vatandaşlarının bankalarındaki varlıklarını dondurduğunda varlıklarını offshore bankalarda değerlendirenler bu uygulamadan sıyrılmayı başardı. Ancak bu, hesap sahiplerine tam anlamıyla bir koruma sağlamaz. 

3. Vergi kolaylığı: İsimlerinden de anlaşılacağı üzere ‘vergi cenneti’ ülkeler vatandaşlarına ve şirketlere vergi kolaylıkları sunar. Örneğin ülkemizde şahıslar için gelire göre artan skalada elde edilen gelir üstünden (yani elde kalan değil net para değil elde edilen ciro üstünden) yüzde 15 ile yüzde 35 aralığında gelir vergisi uygulanır. Gelir vergisinin oranı gelire paralel olarak artar. Ülkemizde şirketler için uygulanan kurumlar vergisi oranı ise yüzde 20’dir. 1 milyon TL kar elde eden bir şirket ile bin TL kar eden şirket aynı oranda vergilendirilir. Bir şirket, organizasyonunu offshore finans merkezinde kurduğunda karının yüzde 20’sini devlete vergi olarak ödemek yerine yeniden işine yatırabilir.

4. Faiz ve kredi avantajı: Ayrıca bu bankalar bazı dönemlerde standart bankalara göre daha yüksek mevduat faizi ya da daha düşük kredi oranları sunabilirler; bu da onları fiyatlamaları sebebiyle bir tercih sebebi yapar.

Offshore bankacılık yasadışı mı?

Offshore bankacılık denince akla karapara aklama ve diğer yasa dışı işlemler gelse de; offshore bankacılık yasadışı değil. Bu bankalara dair böyle bir algı bulunmasının sebebi faaliyet gösterdikleri ülkelerin, gelişmiş ülkelerdeki denetim mekanizmalarına kıyasla daha gevşek bir regülasyona tabi olması. Ancak yine de bu ülkelerde bankacılık işlemi yapmak yasadışı değil. 

Her ne kadar offshore ülkelerin çoğunda gelir vergisi ve kurumlar vergisi bulunmasa da bu tutarların başka bir ülkeye transferi vergi yükümlülüğü doğurmakta. Örneğin ülkemizde 1500 TL üstündeki sermaye iradının (getiri) beyan edilmesi gerekir. Bu noktadaki olumsuz algı, bu getirilerin denetimine dair gelişmiş bir mekanizma bulunmaması sebebiyle bu verginin beyan usulü toplanmasının ahlaki çöküntüye (moral hazard) fırsat tanımasından kaynaklanmakta. Ancak ülkemizde kurumlar vergisi de beyan usulüne göre toplanır. Offshore vergi beyanının kurumlar vergisinden farkı ise yetkililerin dilediklerinde ülkemizdeki hesapları inceleme altına alabilme hakkı bulunmalarına rağmen, offshore ülkelerde bu talebin firmanın hesaplarının bulunduğu ülkenin inisiyatifinde bulunması. Offshore hesap sahiplerine yönelik bu tutumun temelinde bu hukuki özgürlük bulunmakta.

OffShore bankalara nasıl para yollanır?

Offshore bankalara para yollamak için kullanılan metotlar herhangi uluslararası transfer için izlenen yöntemlerden farksız.

Akla ilk gelen yöntem gelişmiş ülkelerin kullandığı en güvenilir ödeme sistemi SWIFT’tir. Offshore hesaplara transfer için SWIFT sistemine üye bir offshore banka bulmak yeterlidir. İşlem komisyonları ödendikten ve gerekli yasal kontroller yapıldıktan sonra offshore hesaba transferler yönlendirilir

SWIFT’e alternatif olarak Western Union, Moneygram, Hawala gibi alternatif ödeme sistemleri de bu ülkelere para göndermek için kullanılabilir.